Το δέρμα δεν είναι μόνο περίβλημα του σώματος, εκτελεί και πολλές άλλες λειτουργίες. Οι πιο σημαντικές λειτουργίες του δέρματος είναι η ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, η προστασία των ζωτικών οργάνων, η προστασία από την ακτινοβολία του ήλιου, η φραγή εισόδου μικροβίων στο σώμα, η παραγωγή βιταμίνης D κ.α. Η πρόωρη γήρανση του δέρματος χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: την εξωγενή και την ενδογενή. Η εξωγενής μπορεί να έχει διάφορα αίτια ενώ η ενδογενής οφείλεται στην φυσιολογική φθορά λόγω του χρόνου.

Η πρόωρη γήρανση του δέρματος μπορεί να οφείλεται σε πολλά αίτια, τα βασικότερα είναι τα παρακάτω:

Έκθεση στο ήλιο και στο περιβάλλον

Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους παράγοντες πρόωρης γήρανσης του δέρματος, ιδίως στην Ελλάδα που έχει υψηλή ηλιοφάνεια. Οι UV ακτίνες του ήλιου μπορούν και εισχωρούν στα βαθύτερα στρώματα του δέρματος, προκαλούν διάσπαση της ελαστίνης και του κολλαγόνου δημιουργώντας αποχρωματισμούς και ανομοιομορφίες στο δέρμα (φωτογήρανση). Αντίστοιχα, η έκθεση στη ρύπανση δημιουργεί προβλήματα, καθώς ο συνδυασμός με την υπεριώδη ακτινοβολία παράγει τοξίνες. Κατόπιν υπεισέρχονται στον οργανισμό, εμποδίζοντας τη σωστή λειτουργία της άμυνας του δέρματος. Τέλος, η έκθεση σε ακραίες καιρικές καταστάσεις όπως ψύχος ή ξηρασία, μειώνουν την απαραίτητη ενυδάτωση της επιδερμίδας.

Κακή διατροφή

Η διατροφή επηρεάζει σημαντικά την ελαστικότητα του δέρματος. Αν τα κύτταρα δεν τρέφονται κατάλληλα, δεν γίνεται σωστή σύνθεση ελαστίνης και κολλαγόνου. Το αποτέλεσμα είναι το δέρμα να χάνει σταδιακά την ελαστικότητα του. Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, τα τηγανητά φαγητά, τα συντηρητικά, η μικρή κατανάλωση νερού ημερησίως κ.α. Σημαντική είναι η προσθήκη φρούτων και λαχανικών στο καθημερινό πρόγραμμα.

Ψυχολογία

Το έντονο στρες, ο ύπνος μικρής διάρκειας και κακής ποιότητας και η υπερβολική κόπωση έχουν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση ρυτίδων και κακής ποιότητας δέρμα. Χαρακτηριστική είναι η εικόνα του δέρματος που εμφανίζεται την επομένη μιας μέρας που είχε υπερβολική εργασία ή έλλειψη ύπνου και που ένας κοινός παρατηρητής μπορεί να αναγνωρίσει ότι το άτομο δείχνει κουρασμένο.

Αντιμετώπιση της πρόωρης γήρανσης του δέρματος

Σήμερα υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την αντιμετώπιση της πρόωρης γήρανσης του δέρματος. Ο πλαστικός χειρουργός έχει στη φαρέτρα του αρκετές μη επεμβατικές διαδικασίες, απλές, ανώδυνες και γρήγορες. Αποτελεσματική καταπολέμηση προσφέρουν η μεσοθεραπεία με υαλουρονικό, το peeling (δερμοαπόξεση, λέιζερ, χημικό πήλινγκ), οι ραδιοσυχνότητες κ.α.